 |
Koninklijke Marechaussee
Brigade
Raalte.
De brigade Raalte werd uitgezet op 1 september 1890 en opgeheven op 1
maart 1943.
Majoor-Commandant der 3de divisie van
de Koninklijke Marechaussee M.A. Diekhof deelde aan burgemeester
H.A. Osse mede dat in de loop van 1890 in Raalte een brigade
marechaussee zou worden uitgezet. De sterkte bedroeg vijf hoofden,
waaronder minstens twee gehuwden en zeven paarden. Hierop heeft de
familie Vos de Wael hun villa aan de Zwolseweg als onderkomen
beschikbaar gesteld. Op 31 mei 1890 meldde hij dat de vereiste
ministeriële machtiging was verleend aan een contract met mevrouw
C.M.C.P. Vos de Wael-von Beesten voor de huur van haar villa per 1
november 1890. De villa werd gebruikt tot 1 januari 1904.
De marechaussee verhuisde naar de Brugstraat in Raalte. De villa
werd later omgebouwd tot gemeentehuis van Raalte.
(fotoarchief Henk Oosting)
(fotoarchief Henk Oosting)
De marechausseekazerne aan de brugstraat te Raalte.
Op 1 januari 1904 verhuisde de
marechaussee naar twee gehuurde panden in de Brugstraat.
bovenstaande foto. De toen nog
onverharde Brugstraat met links de Marechausseekazerne. Het
wapenschild boven de deur van het bureel (het rechter gedeelte van
het witte huis). Dit was de woning van de opper. Hier, thans
Brugstraat 47, heeft mijn grootvader ook gewoond met zijn gezin.
Daarnaast rechts huisden de ongetrouwde marechaussees, is nu
Brugstraat 49. Boven de deur het hooiluik. Zie hieronder. Op de foto
van de Brugstraat, vanaf de brug over het kanaal genomen ziet u de
twee gebouwen aan de rechterkant.
Plattegrond kazerne
aan de Brugstraat.
Brugstraat vanaf het kanaal. Midden rechts de marechausseekazerne.
Vanaf 1 januari 1924 werd na bijna 35
jaar huisvesting in gehuurde panden, een nieuw gebouwde kazerne aan
de Zwolsestraat in gebruik genomen, met ruimte voor vijf paarden.
Aan beide zijden van het bureel
woonden getrouwde marechaussees. In Raalte de opper en een
wachtmeester. De ongetrouwde marechaussees hadden in het hoofdgebouw
een kamer, maar waren overdag in kost bij Albert (Appie) Nijenhuis
in de Brugstraat.
Het gebouw is altijd als kazerne in
gebruik gebleven. Tot aan de WO II door de Koninklijke Marechaussee.
Daarna door de Staatspolitie, steeds onder de naam Marechaussee. Na
de oorlog door de Rijkspolitie en in 1982 door de Gemeentepolitie.
Uiteindelijk is het in 1987 afgebroken.
Bouwtekening voor -en achterzijde kazerne aan de Zwolsestraat.
Zijaanzicht Zwolsestraat.
Plattegrond kazerne Zwolsestraat.
De kazerne vanuit een iets andere
gezichtshoek.
(fotoarchief Henk Oosting)
Opperwachtmeester Augustinus Franciscus Verbeke, mijn
grootvader, geboren in 1880 IJzendijke (Zeeland). De foto is genomen
in Amsterdam-Watergraafsmeer.
Hij was Brigadecommandant in Raalte
van 1921-1923. Daarna in Watergraafsmeer.
Opperwachtmeester Jacobus
van der Peijl, geboren in Terneuzen, in 1894 getrouwd. Zijn
eerste standplaats als Brigadecommandant was in Raalte. Deze foto
is genomen in het laantje bij de plaats Almen bij Boschloo (Busloo).
Tijdens de periode van Jan van der Peijl stond de
marechausseebrigade in Raalte een deel van de bewakingskring in de
gemeente Wijhe af aan de op 1 november 1895 opgerichte brigade Wijhe.
Lambertus Bulder,
geboren 1913 in Avereest, marechaussee in Raalte
1936-1937
Herman van Roon,
marechaussee in Raalte 1939-1941.
Age van der Meer,
geboren 1892 Wijmbritseradeel. Brigade Commandant in
Raalte van 1936-1940. De romeinse III op de pet
staat voor de Derde Divisie.
De platte pet werd
gedragen van 1912-1916, met een afdraagtijd tot
1920. Die pet is bij het Wapen niet populair
geweest: onhandig bij arrestaties en bij handgemeen.
Men ging graag weer
over naar de kepie.
Marechaussee Selten voor
't Reelaer.
't Reelaer is een prachtig landgoed tussen Heino
en Raalte. Sinds 1911 in handen van de familie
Van Welderen. Thans woont er Ir. A.J.J. baron
van Welderen Rengers
(fotoarchief Joop Rump)
Links is de marechaussee Jan Donkersloot
en rechts Cees Selten. Cees Selten is op bijna 90 jarige leeftijd in 2004
overleden. De foto is gemaakt op het toen nog onverharde
weggetje tussen de Brugstraat en de Marktstraat (toen nog Achterweg
genoemd) in Raalte.Het onverharde weggetje heet nu Kortestraat.Dit
weggetje werd de Dodenweg genoemd, omdat men daar door liep naar het
kerkhof, dat aan de Achterweg lag. Op de plaats van dit kerkhof is
nu een parkeerterrein.
(info mw.Oude Vrielink van Zuidam)
Marechaussee Cees Selten met zijn paard Laura. 
Mijn grootvader, trouwde in 1910 in Zwolle met Hildegonda (Hylkje)
Timmerman. Als enige jongen temidden van tien meisjes - hij
had vijf zusters "boven" en vijf zusters "onder"hem - was
hij al snel het ouderlijk huis "ontvlucht", om zich onder
het Wapen der Marechaussee te scharen. Hij was met recht een
'ronde' Zeeuw, rechtschapen, altijd goed geluimd en met veel
gevoel voor humor. (fotoarchief Mw. R. Oude Vrielink- van
Zuidam)
Theodorus Vosmeer is geboren in 1866 in Montfoort (Utrecht).
Bij benoeming in Raalte was hij 44 jaar.
Was Brigadecommandant in Raalte van 1910-1912.
Afkomstig van de 2de Divisie Marechaussee te voet werd hij
in 1894 overgeplaatst naar de 3de Divisie Marechaussee te
paard.
Opperwachtmeester Jan Boerema, geboren 1864 in Roden, was bij
benoeming in Raalte 39 jaar. Hij was Brigadecommandant in Raalte
van 1904-1910 en overleed in 1930 in Raalte.
Opperwachtmeester Jan Boerema, (rechts) geboren 1864 in
Roden, was bij benoeming in Raalte 39 jaar. Hij was Brigade
Commandant in Raalte van 1904-1910 en overleed in 1930 in
Raalte.
Bij de foto van Boerema: "Deze krullenkop", zo schreef de
heer Kauffeld uit Nieuwegein mij, "moet mijn opa zijn. Ik
heb hem niet gekend, maar veel over hem gehoord".
(foto van heer G. Kauffeld uit Nieuwegein.)
Op de platte pet de Romeinse III voor de Derde Divisie. De
opperwachtmeester links heeft een Romeinse IV op de
platte pet.
Jan van Zuidam trouwde 6 februari 1936 in 's-Gravenhage met
Susanna Josephina Verbeke. Direct na het huwelijk verhuisden
ze naar kazerne in Almelo, aan de Oude Veemarkt. Na enkele
jaren betrokken ze een woning in de nieuwe kazerne aan de
Vriezenveenseweg in Almelo.
Van Goethem, huwelijk. Trouwde twee keer. Zijn eerste huwelijk
was met Maria Katharina Eliza Willems, die in 1904 in Deventer
is overleden. Vervolgens hertrouwde hij in 1905 met Johanna
Scholte (foto). Hij had al een aantal kinderen. Samen kregen ze
er nog vijf kinderen bij. (foto mevrouw Hilkens-van
Goethem uit Brunssum.)
Bek trouwfoto, gekregen van zijn zoon.. Marinus Bek trouwde
in 1906 in Zwolle met Aleida Gerharda Oldenhof. Zijn jongste
zoon, die in Blaricum woonde, vertelde me:
"ik heb altijd gezegd: 't was een moordvader, ook al kregen
wij, de drie jongens, vaak op onze broeken met de karwats.
Hij was zeer streng, maar rechtvaardig. Als jongste uit het
gezin kon ik met hem "lezen en schrijven".
De (opper)wachtmeesters en
tevens brigadecommandanten in Raalte waren:
Tijdens de huisvesting
aan de Zwolscheweg 1890 – 1904:
1e
Petrus van den Maagdenberg
2e Jan Jacobus van der Peijl
Tijdens de huisvesting aan de Brugstraat 1904 t/m 1923:
3e Jan Boerema
4e Theodorus Vosmeer
5e Peter Mathijs Moonen
6e Alphonsius van Goethem
7e Marinus
Bek
8e Augustinus Franciscus Verbeke
9e Johannes van Oosten
Tijdens de huisvesting aan de Zwolsestraat 1924 tot aan
W.O.II:
10e Jacobus van Boven
11e Dirk Vosseberg
12e Izaak Adriaanse
13e Age van der Meer
14e Johannes Velthuis (1941)
In mei 2006 is Kapitein J.F. (Frans) Crul onverwacht overleden. Hij
was archivaris in het Marechaussee-museum in Buren.
Tijdens alle naspeuringen in archieven en bij families van
Marechaussees hadden wij een goed contact opgebouwd.
De foto's zijn genomen tijdens een contactdag in het Museum.
Met dank aan Mw. R. Oude Vrielink- van Zuidam voor de tekst en de
vele ingezonden foto's.
|
|